Traject 3

1. Expertisecentrum Education en Development: neurodiversiteit

Het neurodiversiteitgedachtegoed vindt zijn oorsprong in de autismegemeenschap. Het benadrukt dat er geen juiste manier is om te denken, te voelen of de wereld te ervaren. Iedereen heeft zijn eigen talenten, valkuilen, barrières en noden. Al deze verschillen zijn evenwaardig en neurodiversiteit gaat dus over iedereen.  
De neurodiversiteitsbeweging is dan ook een sociaal paradigma dat ervan uitgaat dat veel van de ervaren drempels van neurodivergente mensen (de minderheidsgroep, zoals bijvoorbeeld mensen met autisme, ADHD, dyslexie, ...) komen door een maatschappij die enkel is aangepast aan de perspectieven en noden van neurotypische mensen (de meerderheidsgroep). Om te zorgen dat personen uit een minderheidsgroep evenwaardig kunnen deelnemen aan de samenleving, zijn er twee kernpunten. Langs de ene kant wordt er toegewerkt naar een rechtvaardigere samenleving waarin meer personen hun noden vervuld zien. Langs de andere kant, wordt er de nodige ondersteuning voorzien als de context onvoldoende in staat is om de aanwezige noden te vervullen op groepsniveau. 

Aan ‘Inclusive Society’ en ‘Education & Development’, twee van de expertisecentra van UCLL, loopt er momenteel een praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek (PWO) rond neurodiversiteit in het basisonderwijs, zie https://research-expertise.ucll.be/nl/projecten/neurodiversiteit-het-basisonderwijs voor meer informatie.
Dit onderzoek focust op de ervaringen van leerlingen en leerkrachten met het lespakket LEANS (leren over neurodiversiteit in het basisonderwijs). Dit pakket werd ontwikkeld voor leerlingen van het vierde tot het zesde leerjaar om neurodiversiteit, noden en verschillen bespreekbaar te maken op klasniveau gedurende één schooljaar. Het pakket kan geraadpleegd worden via https://ppw.kuleuven.be/ogop/leans. Vanuit het PWO kwam de vraag of studenten in hun bachelorproef het volgende kunnen onderzoeken: 

• Hoe kan LEANS gedragen door en warm gehouden worden op een school? De leerlingen krijgen LEANS immers maar gedurende één schooljaar en het wordt maar door de leerkrachten van één jaar gegeven. 
• Welke randvoorwaarden dienen er vervuld te worden om LEANS te kunnen geven op school x? 
• Hoe ziet een alternatief lespakket van LEANS voor het kleuteronderwijs, de lagere jaren van het lager onderwijs, de eerste graad van het secundair onderwijs, een leefgroep, etc. eruit? SRW-alumni Stien Van Rooy creëerde al een alternatief voor de eerste graad van het lager onderwijs: https://scriptiebank.be/scriptie/2025/de-klas-van-juf-uil-neurodiversiteit-het-basisonderwijs 
• Hoe ziet een psycho-educatiepakket over neurodiversiteit eruit voor ouders (al dan niet gelijklopend aan LEANS in de klas)? 

Contactpersoon: Heb je meer informatie nodig, dan kan je contact opnemen met caroline.vancraeyveldt@ucll.be of eleonora.tilkinfranssens@ucll.be 

2. Expertisecentrum Resilient People: Omgaan met digitaal seksueel geweld 

Jongeren gebruiken sociale media om hun seksuele identiteit te exploreren. Dit doen ze onder andere door te communiceren met elkaar via seksueel expliciete berichtjes en foto’s (“sexting”). Hoewel deze handelingen vaak gezonde seksuele exploratie reflecteren, verhoogt digitalisatie het risico op online seksueel geweld. Seksuele beelden worden soms verder gedeeld zonder toestemming, naaktfoto’s worden zonder toestemming verzonden (de zogenaamde “dickpics”) of er wordt artificiële intelligentie ingezet om vervalste seksuele afbeeldingen te creëren (de zogenaamde “deepnudes”).

Aan het UCLL expertisecentrum Resilient People loopt momenteel een onderzoek dat de directe omgeving van jongeren die dit meemaken (leeftijdsgenoten, ouders, opvoeders, leerkrachten,…) wil ondersteunen om gepast te reageren op deze vorm van geweld. Binnen BAP willen we dit verder verbreden en zicht krijgen op hoe jongeren deze vorm van geweld beleven. Mogelijke brede onderzoeksvragen zijn:

• Hoe praten jongeren met leeftijdsgenoten online seksueel geweld?
• Wat helpt jongeren om met hun ouders / leeftijdsgenoten / leerkrachten te spreken over online seksueel geweld?
• Wat hebben slachtoffers van online seksueel geweld volgens jongeren nodig van hun directe omgeving na het meemaken van online seksueel geweld?
•  ...

Onderzoekscontext: Voor dit onderzoek zijn praktijkorganisaties (uit onderwijs, jeugdhulp, …) welkom die de problematiek van online seksueel geweld bij hun doelgroep herkennen en mee willen onderzoeken hoe zij hiermee kunnen omgaan.

Contactpersoon: Lize Verbeke

3. Expertisecentrum Resilient People: ABR in jeugdhulp 

Binnen een breder onderzoek vanuit expertisecentrulm resilient people naar effectmetingen in de jeugdhulp ga je aan de slag met het ontwikkelde draaiboek en stappenplan om effect te meten in je organisatie. Je voert met andere woorden uitgewerkte creatieve methodieken uit voor een organisatie, analyseert de resultaten en gaat hierover in gesprek met je begeleider.

Meer info: Het effect van echte verhalen. Een holistische aanpak in effectmeting binnen de bijzondere jeugdzorg. | UCLL Research & Expertise

Onderzoekscontext: studenten binnen residentiële jeugdzorg kunnen hierop intekenen. Het project werkt al samen met vzw sporen-Cocon (Vilvoorde), Daidalos (Houthalen), Alba (Leuven), De Wiekslag (Alken), De Wissel (Leuven), Sporen (Hoeilaart)

4. Expertisecentrum Inclusive society: Ouderbetrokkenheid

Binnen een breder onderzoek vanuit expertisecentrum Inclusive society naar inclusief onderwijs (het idee dat elke leerling kan leren en participeren in een school naar keuze) wordt in dit bachelorproject ingezoomd op hoe ouders de samenwerking met scholen ervaren tijdens de overgang naar het secundair onderwijs. Studenten verkennen via focusgroepen en interviews ervaringen omtrent samenwerking vanuit perspectief van ouders binnen de eigen stagecontext en/of gaan aan de slag met een reflectietool.

Wil je meer weten over het project waarbinnen je een stukje mee zal opnemen/ waar jouw BAP een onderdeel van zal vormen? Neem een kijkje op deze website: https://research-expertise.ucll.be/nl/projecten/ouders-als-bondgenoten-inclusief-onderwijs

Onderzoekscontext:  stage in (eerste graad) secundair onderwijs

5. Expertisecentrum Inclusive Society: Divers Responsieve communicatie

Binnen een breder onderzoek vanuit expertisecentrum Inclusive society naar diverssensitief communiceren in secundaire scholen waarbij samen taal gezocht wordt rond moeilijker thema’s zoals gender, armoede, migratie, klimaat en beperking. Studenten bereiden samen professionele leergemeenschappen (tijd en ruimte om te kunnen spreken) en voeren deze uit. Aanvullend bevragen studenten de deelnemers naar hun ervaringen (via survey of focusgroep). Dit kan zowel in de school waar je stage loopt, als in een school waarmee het project samenwerkt.

Wil je meer weten over het project waarbinnen je een stukje mee zal opnemen/ waar jouw BAP een onderdeel van zal vormen? Neem een kijkje op deze website: https://research-expertise.ucll.be/nl/projecten/diversresponsieve-communicatie-op-school

Onderzoekscontext: stage in een school of interesse in diversiteit en onderwijs